Op 15 april 2025 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (WTTA) aangenomen. Het wetsvoorstel is van toepassing op alle ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen, ongeacht of dit de hoofdactiviteit van de onderneming is. Het doel van de WTTA is het verbeteren van de positie van uitgeleende arbeidskrachten en het creëren van een gelijk speelveld tussen uit- en inleners. De beoogde inwerkingtreding van de WTTA is 1 januari 2027.
Publiek toelatingsstelsel
Centraal in de WTTA staat een publiek toelatingsstelsel voor ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen. Vanaf de inwerkingtreding van de WTTA mogen alleen de uitleners die zijn toegelaten arbeidskrachten ter beschikking stellen. Een nieuw op te richten toelatingsinstantie (TI) gaat over de beoordeling van deze toelatingsaanvragen.
Om voor toelating – en dus een vergunning – in aanmerking te komen, moeten uitleners aan een aantal voorwaarden voldoen:
- Inschrijving bij de Kamer van Koophandel;
- Een inspectierapport waaruit blijkt dat wordt voldaan aan relevante arbeids-, fiscale en socialezekerheidswetgeving;
- Het stellen van financiële zekerheid via een waarborgsom van €100.000;
- Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) voor rechtspersonen.
Bij een positieve beoordeling verleent de toelatingsinstantie een vergunning voor vier jaar. Na toelating zijn periodieke controles verplicht. Deze controles zullen worden uitgevoerd door private inspectie-instellingen, aangewezen door het ministerie van SZW. Bij het niet (meer) voldoen aan de toelatingsvoorwaarden kan de vergunning worden geschorst of ingetrokken. Het ter beschikking stellen van arbeidskrachten door die uitlener is dan vanzelfsprekend niet meer toegestaan.
Met name de correcte naleving van arbeidsrechtelijke wetgeving zal een uitdaging zijn. De nieuwe cao voor Uitzendkrachten schrijft voor dat de uitlener alle arbeidsvoorwaarden moet opvragen bij de inlener en op basis daarvan een gelijkwaardig pakket aan arbeidsvoorwaarden moet aanbieden aan de uitzendkracht. Uitleners moeten de uitzendkracht verder actief informeren over hun inschaling en de bij de opdrachtgever geldende arbeidsvoorwaarden en moeten de uitzendkracht kunnen uitleggen waarom eventuele andere arbeidsvoorwaarden ten minste gelijkwaardig zijn.
Verplichtingen voor inleners
Hoewel het toelatingsstelsel primair gericht is op uitleners, legt de WTTA ook verplichtingen op aan inlenende partijen. Vanaf 2027 mogen inleners uitsluitend gebruikmaken van toegelaten uitleners. In een openbaar register kunnen (en moeten) zij controleren welke uitleners een geldige toelating hebben.
Daarnaast gelden voor inleners enkele administratieve verplichtingen:
- Het bijhouden of een arbeidskracht via terbeschikkingstelling werkt;
- Het bewaren van deze gegevens tot zeven jaar na afloop van het kalenderjaar waarin de terbeschikkingstelling is beëindigd;
- Het verschaffen van de benodigde inlichtingen aan de inspectie-instelling en het verlenen van medewerking aan de totstandkoming van een rapport naleving normenkader.
Niet-naleving van deze verplichtingen kan leiden tot bestuurlijke boetes. Met andere woorden: leent een bedrijf arbeidskrachten in van een uitlener die niet is toegelaten, dan kan het bedrijf met boetes worden geconfronteerd.
Overgangsregeling en tijdspad
Het wetsvoorstel bevat een overgangsregeling op basis waarvan ondernemingen personeel mogen blijven uitlenen, zolang hun vergunningsaanvraag nog in behandeling is. Daarvoor moeten zij zich tussen 1 november en 31 december 2026 (aan)melden bij de TI. Bovendien moet uiterlijk 1 juli 2027 de toelatingsaanvraag zijn ingediend. Deze deadlines gelden voor uitleners met én zonder SNA-certificaat. Wie deze deadlines missen, kunnen niet gebruikmaken van de overgangsregeling.
Uitleners met SNA-certificaat
Voor uitleners met een geldig SNA-certificaat geldt een versoepelde regeling. Zij hoeven geen inspectierapport te overleggen, maar moeten wel aan andere voorwaarden voldoen, zoals de waarborgsom en het overleggen van een VOG.
Uitleners zonder SNA-certificaat
Uitlener zonder SNA-certificaat kunnen pas worden toegelaten ná het overleggen van een inspectierapport. Als deze uitleners zich tijdig hebben aangemeld bij de TI, mogen zij blijven uitlenen terwijl zij in afwachting zijn van hun inspectierapport en het besluit op de toelatingsaanvraag. Zij komen in een wachtrij terecht en krijgen een apart zichtbare status in het register: ze zijn niet toegelaten, maar mogen nog wel uitlenen.
Handhaving vanaf 2028
Indien het wetsvoorstel ook door de Eerste Kamer wordt aangenomen en de WTTA op 1 januari 2027 in werking treedt, dan zal de Nederlandse Arbeidsinspectie op 1 januari 2028 starten met de handhaving van de WTTA. Uitleners die zonder geldige toelating arbeidskrachten aanbieden riskeren een forse boete. Ook inleners die gebruikmaken van niet-toegelaten uitleners kunnen worden beboet.
Heeft u vragen over de gevolgen van de WTTA voor uw organisatie? Neem dan contact op met onze sectie Arbeidsrecht.